 |
| Albert Camus |
Camus için öncelikle yanıtlanması gereken tek bir felsefe sorusu vardır: intihar. Başka bir deyişle, “yaşamın yaşanmaya değip değmeyeceği konu-sunda bir yargıya varmak, felsefenin temel sorusuna yanıt vermektir.” Bu aynı zamanda hayatın bir anlamı olup olmadığının da yanıtıdır.
2. Bir kişiyi intihara götüren şey nedir?
Yaşamın tekdüzeliği içinde in-san bir tür sıkışmışlık duygusu yaşar. Üstelik bu tekdüze yaşam kişinin is-tek ve özlemlerine kayıtsızdır. Bu ba-kımdan, intiharı tercih etmek, hayatın insanı aştığını söylemekle aynı şeydir. İnsanı intihara götüren, absürd duy-gusu ve/veya düşüncesidir.
3. Absürdün insan yaşamında beliriş biçimleri nelerdir?
İnsanın bilinciyle dünyanın karşı karşıya gelmesinin bir ürünü olan absürd üç şekilde kendini gösterir: Absürd duygusu, aklın dünyayı anlama ve açıklama çabası, rasyonalizme karşı oluşan tepki.
4. Absürd durum ortadan kaldırılabilir mi?
Absürd durumun ortadan kaldırılabilmesi için ya bilincin ya da dünyanın ortadan kalkması gerekir. Dolayısıyla, yaşam içinde abdsürdün ortadan kaldırılabilmesi söz konusu değildir. Bulunacak çözümün, bu ab-sürd durumda geçerli olması gerekir.
5.İntihar, absürd durumu ortadan kaldırmada bir çözüm müdür?
İntihar, absürd duruma kaynaklık eden taraflardan birini (bilinci) orta-dan kaldırdığı için çözümü değil, bir kaçışı ifade eder. İntihar, bir anlamda yenilgiyi kabul etmektir.
6. Umut ilkesi absürd duruma yönelik bir çö-züme işaret eder mi?
Umut ilkesiyle kastedilen, beklentilerin ve çözümün bir başka dünyaya ha-vale edilmesidir. Bu bakımdan umut ilkesini temsil eden şey dindir. Ama bu da tıpkı intihar gibi bir kaçıştır.
7. Absürd duygusunu ortaya çıkaran şeyler nelerdir?
Hayatın tekdüzeliği, zamanın geçme-si, insanın her şeye ve herkese karşı duyduğu yabancılık hissi ve ölümün varlığı absürd duygusunun istisnasız herkesçe yaşanmasına neden olur.
8. Herkes absürd bir dünyada yaşadığının farkında mıdır?
Absürd duygusu hiç kimsenin kaça-mayacağı bir duygu durumudur. Ne var ki, absürd bilinci herkeste görülmez. Absürd bilincine sahip biri, eylemlerini absürd bir dünyada yaşa-dığını bile bile gerçekleştirir. Absürd duygusu ise tüm insanların maruz kaldığı bir şeydir.
9. Başkaldırı tek bir şekilde mi gerçekleşir?
Hayata anlam katabilmek için başkaldırı bir gerekliliktir. Bu başkal-dırı absürd bir dünyada yaşanıldığı kabul edilerek, ona rağmen gerçekleş-tirilecektir. Hepsi önem bakımından eşit sayılmamakla birlikte Camus baş-kaldırı biçimlerini Metafizik, Tarihsel ve Sanatsal Başkaldırı olarak sınıflan-dırır.
10. Camus için en önemli başkaldırı biçimi?
Sanat, Camus için en önemli başkal-dırı biçimini temsil eder. Sanatçı yeni bir dünya yaratarak yaşanan gerçek-liğe âdeta kafa tutar. Yaratma eylemi sırasında yaşamda hiç olmadığı kadar özgürdür. Romansa sanatsal yaratıda ayrıcalıklı bir yere sahiptir.
(bunu bi yerden aldım ama nerden aldım, hatırlamıyorum)
